ترافیک دانشجویی به تحصیلات تکمیلی رسید

ترافیک دانشجویی به تحصیلات تکمیلی رسید
افزایش 20 درصدی پذیرش کارشناسی ارشد هنوز از فراوانی متقاضیان نکاسته است


نویسنده: امین جلالوند
 
کارشناسان حوزه شهری و ترافیک بخوبی می دانند که معنی «انتقال ترافیک» چیست؟ آنها طی سال ها فعالیت حرفه ای با این رویکرد غیرکارشناسی برخورد داشته و می دانند که با انتقال ترافیک از نقطه ای به نقطه ای دیگر، نه تنها مشکل ترافیک حل نمی شود؛ بلکه بر بار مشکلات نیز افزوده می شود.
    به طور مثال، اگر یک گره ترافیکی به وسیله یک پل روگذر در یک نقطه برطرف شده اما همین بار ترافیکی به نقطه ای دیگر منتقل شود، علاوه بر تداوم مشکل، هزینه های مالی سنگینی نیز بر مجریان آن پروژه تحمیل خواهد شد.
    حالاگویی قصه تحصیلات تکمیلی هم شبیه انتقال ترافیک در شهرهاست؛ به گونه ای که گرچه مشکل پشت کنکوری های مقطع کارشناسی به لطف افزایش روزافزون ظرفیت دانشگاه های باکیفیت و بی کیفیت رفع شده، اما همین بار ترافیکی دانشجویان به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری منتقل شده است.
    یعنی گرچه در کنکور سراسری مقطع کارشناسی امسال، با کاهش نزدیک به 67 هزار متقاضی نسبت به سال قبل روبرو بودیم و بر این شیب کاهشی نیز سال به سال افزوده می شود، اما حالاحتی با افزایش 20 درصدی پذیرش کارشناسی ارشد در دانشگاه آزاد، باز هم شاهد هستیم که از حجم ترافیک متقاضیان تحصیلات تکمیلی کاسته نشده است.
    از سوی دیگر، امسال تنها 9 درصد از متقاضیان ورود به دوره مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های دولتی پذیرفته خواهند شد و این بدین معناست که حالاهمان راه یافتگان به مقطع کارشناسی که در دوره دانش آموزی خود با مشقت از سد کنکور گذشته بودند، حالاپشت درهای مقطع کارشناسی ارشد به انتظار نشسته اند.
    مجموع این شرایط موجب شد که وزیر علوم نیز در زمینه لزوم توسعه تحصیلات تکمیلی عنوان کند: باید از توانایی 30 هزار عضو هیات علمی و امکانات آموزشی و پژوهشی تمام مراکز دانشگاهی و دیگر دستگاه های اجرایی برای توسعه تحصیلات تکمیلی استفاده شود و این دوره ها نه تنها در دانشگاه های مادر، بلکه در همه دانشگاه های کشور نیز راه اندازی شود.
    پیشتر در همین خصوص، حسین باهر، کارشناس مدیریت منابع از خطر افزایش فارغ التحصیلان بی سواد در صورت گسترش بی پشتوانه رشته های تحصیلات تکمیلی سخن گفت و خاطرنشان کرد: شما فکر کنید اگر همین روند جذب دانشجویان کارشناسی ارشد در دوره دکتری هم تکرار شود، یعنی بدون شناسایی و توجه به نیازمندی های جامعه و همچنین توجه نکردن به مقوله ایجاد مهارت های کاربردی در تحصیل رشته ها به جذب دانشجو اقدام کنیم، در دوره دکتری نیز همین مشکل تکرار خواهد شد؛ حتی از آنجا که دوره دکتری خاصیت جاذبه و تیتر شدن هم دارد، خطر تولید انبوه کم سوادها در جامعه وجود خواهد داشت.
    علاوه بر آن، جدای از این که امسال باز هم در نحوه جذب و پذیرش دانشجویان مقطع دکتری ابهام های فراوانی وجود داشت، اعلام ظرفیت های جدید مقطع دکتری نیز سروصدای زیادی به پا کرد.
    داستان از این قرار بود که سازمان سنجش اعلام کرد به دلیل ایجاد ظرفیت های جدید در مقطع دکتری، آمار نهایی پذیرفته شدگان این مقطع نیز تغییر خواهد کرد؛ یعنی در حالی که سازمان سنجش در مرحله اول، آمار 3برابر ظرفیت پذیرفته شدگان دکتری را اعلام کرد اما در مرحله دوم لیست جدیدی از پذیرفته شدگان ارائه داد که در این فهرست جدید، آمار پذیرفته شدگان مقطع دکتری بسیار بیشتر از پذیرفته شدگان مرحله اول بود.
    این سخن در واقع به این معنا بود که برخلاف ادعای سازمان سنجش که عنوان می کرد سطح نمرات و آوردن حدنصاب امتیاز برای پذیرفته شدگان آزمون دکتری الزامی است اما ارائه فهرست جدید پذیرفته شدگان دکتری، براحتی این ادعا را زیر سوال می برد.
    به بیان ساده تر، بسیاری از کارشناسان آموزشی از خود می پرسیدند چگونه ممکن است متقاضیان انبوهی که در آزمون دکتری پذیرفته نشده اند و به گفته سازمان سنجش، حد نصاب نمرات را نیاورده اند، به یکباره در فهرست جدید پذیرفته شدگان قرار گیرند؟
    در حقیقت این رویه سازمان سنجش، تنها این شائبه را بیش از پیش مطرح می کند که معیار پذیرش دانشجویان دکتری، خیلی هم به حدنصاب نمرات ربطی ندارد و این شایعه را بیشتر قوت می بخشد که سازمان سنجش با ارائه فهرست جدیدی از پذیرفته شدگان آزمون دکتری، قصد دارد ظرفیت دانشجویان پذیرفته شده در مقطع دکتری را به هر نحوی که شده در کشور افزایش دهد.
    در هر حال، چنین حرکت هایی برای افزایش ظرفیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی، شاید از بعد کمی، مشکل را تنها در یک بازه کوتاه مدت حل کند اما وقتی در کشور ما، ظرفیت مشاغل با تعداد فارغ التحصیلان همخوانی ندارد، معلوم نیست چرا بدون ایجاد زیرساخت های لازم، به رشد بی پشتوانه تحصیلات تکمیلی اصرار می شود؟
    
 روزنامه جام جم، شماره 3435 به تاریخ 27/3/91، صفحه 14 (جامعه)


URL : http://www.khoshyaran.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=6760